Bauxite Việt Nam

-Nguyễn Đăng Quang-

Tôi cùng Giáo sư Hoàng Xuân Phú, cô giáo Hiền Giang và Kỹ sư Lã Dũng về Tiên Lãng thăm đại gia đình họ Đoàn sau khi hai anh em ruột Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý được đặc xá ra tù. Mặc dù đã 10 ngày sau khi được đặc xá, song đến hôm nay, dù cho trời mưa nặng hạt, nhưng gia đình vẫn còn tiếp nhiều khách là những bà con nông dân ở địa phương đến thăm để chúc mừng và chia vui với 2 anh em Vươn và Quý - những nông dân cùng giai cấp với họ- vừa được ra tù! Trực tiếp chứng kiến tình cảm bà con dành cho hai anh em họ Đoàn, tôi mới hiểu vì sao báo chí trong và ngoài nước tường thuật cảnh gia đình, anh em họ hàng, bà con làng xóm v.v…chào mừng hai anh em Vươn & Quý được ra tù không phải như các phạm nhân được đặc xá mà là đón chào họ như những anh hùng thực thụ chiến thắng trở về!

Phải tắt điện thoại để khỏi ảnh hưởng đến cuộc trò chuyện với chúng tôi, “người anh hùng áo vải” Đoàn Văn Vươn và em ruột Đoàn Văn Quý không thể hiện sự “ vui mừng, phấn khởi” khi được đặc xá, mà ngược lại là sự trầm tĩnh pha lẫn nỗi niềm sót xa, uất ức khi bị chính quyền bắt giam, đem ra truy tố rồi bỏ tù họ 3 năm 7 tháng 26 ngày với tội danh “giết người” và “chống người thi hành công vụ”! Nhắc lại vụ án, cả hai anh em họ Đoàn đều cho rằng đây là bản án bất công, sai trái và oan ức đối với họ! Đề cập đến biến cố này, cả hai anh em đều khẳng định họ vô tội và họ không hối tiếc những gì họ đã làm. Họ cho biết chỉ muốn cảnh báo chính quyền phải dừng việc chiếm đoạt đất đầm của họ, phải bồi thường thỏa đáng cho gia đình họ đồng thời phải tôn trọng quyền lợi và thành quả lao động của những người lao động như họ! Việc họ làm là để bảo vệ tài sản hợp pháp và chính đáng của họ, bảo vệ công lý và công bằng xã hội, tuyệt nhiên không phải là để chống đối Nhà nước, chống lại chế độ! Việc họ làm chỉ là hành vi “Phòng vệ chính đáng” được pháp luật thừa nhận tại Điều 15 Bộ luật Hình sự hiện hành, hoàn toàn không phải là “Tội chống người thi hành công vụ”, càng không phải là “Tội giết người” như chính quyền cố tình quy kết họ! Khi tôi đặt câu hỏi: “ Nếu chính quyền tái diễn tiêu cực, cố tình chiếm đoạt tài sản hợp pháp của gia đình thì các cháu có lặp lại các hành động phòng vệ chính đáng được pháp luật cho phép như trước đây nữa không?” Cả hai anh em đều im lặng, tránh đưa ra câu trả lời! Nhưng sau đó ông Vươn nói: “Việc xảy ra là điều đáng tiếc. Sự đúng sai cần phải rạch ròi, các bên cần phải thật tâm, thiện chí, phải tôn trọng nhau để tìm cách giải quyết tốt nhất, chứ không thể hành xử và áp đặt như trước đây được! Bọn cháu đâu muốn tai họa lặp lại một lần nữa! Chúng cháu cần sự công bằng và bình yên để lao động, nuôi sống gia đình”!

Ông Vươn nói tiếp: ” Việc chính quyền huyện Tiên Lãng ra quyết định thu hồi 19,3 ha đất đầm của gia đình cháu là điều thực sự bất công và trái luật, do vậy việc họ cưỡng chế cũng là vi phạm pháp luật như Thủ tướng Chính phủ đã kết luận. Nếu như hôm đó đoàn cưỡng chế chỉ thực hiện việc cưỡng chế trên diện tích 19,3 ha thôi thì chắc chắn đã chẳng xảy ra sự việc đáng tiếc nào! Bọn cháu biết trước thế nào họ cũng sẽ lợi dụng việc cưỡng chế 19,3 ha để chiếm đoạt luôn 21 ha đất đầm không nằm trong quyết định cưỡng chế nên anh em bọn cháu phải tổ chức cảnh báo để họ dừng lại, nhưng họ cố tình tiến lên!” Ông cho biết là hôm đó anh em ông không cho nổ mìn vì có mìn đâu mà cho nổ? Anh em ông chỉ dùng 2 vỏ bình ga và phủ rơm lên để dọa đoàn cưỡng chế là có mìn để họ dừng lại! Khi lực lượng cưỡng chế phá hàng rào, xông vào phần đất 21 ha thì họ buộc phải dùng kíp nổ để hất 1 vỏ bình ga lên cao khoảng gần 10 m nhằm để cảnh báo đoàn cưỡng chế phải lùi lại. Nhưng lực lượng cưỡng chế được trang bị đầy đủ vũ khí không dừng lại, cố tình xông thẳng vào ngôi nhà 2 tầng của họ! Chỉ khi đoàn cưỡng chế tiến cách ngôi nhà gần 30m, đạn hoa cải (là loại đạn bắn chim) mới được bắn ra. Ông Vươn nói: “Ở cự ly 20m, đạn hoa cải chỉ có thể gây sát thương nhẹ chứ không thể gây sát thương nặng hoặc chết người được! Các kiến thức này cháu đã học và thực hành rất kỹ khi còn phục vụ trong binh chủng công binh của QĐNDVN. Hoàn toàn không có hành vi “tội giết người” của anh em cháu, mà là ngược lại!”

Đại tá Đỗ Hữu Ca, Giám đốc Công an Thành phố Hải Phòng, đã tuyên bố trước báo chí là khi đạn hoa cải bắn ra từ ngôi nhà 2 tầng, họ phát hiện trong ngôi nhà đó có 3 đàn ông và 1 phụ nữ. Dư luận đặt câu hỏi “Phải chăng chính ông Ca sau đó đã ra lệnh hủy diệt ngôi nhà mà ông ta khẳng định trong đó có 3 đàn ông và 1 phụ nữ?” Có rất nhiều vết đạn cầy sới dầy đặc trên bức tường phía ngoài và xuyên qua cửa sổ cắm vào cả bức tường phía trong ngôi nhà! Rõ ràng đây là sự nổ súng quá mức cần thiết nhằm tiêu diệt cả 4 người đang ở trong ngôi nhà này, trong đó có 1 phụ nữ mà chính ông Ca đã khẳng định! Nếu hôm đó, sau khi xông vào ngôi nhà, họ phát hiện 4 xác chết mà trên người đầy vết đạn thì họ sẽ giải thích ra sao với dư luận trong nước và thế giới về việc chính quyền dùng súng đạn để giải quyết việc tranh chấp dân sự giữa chính quyền và người dân? Nhiều luật sư nhận định rằng, sau sự việc nổ súng hủy diệt xảy ra, chính quyền phải điều xe ủi đến san bằng ngôi nhà 2 tầng là nhằm để tiêu hủy chứng cứ “ giết người” để lại tại hiện trường, tức ngôi nhà 2 tầng của Đoàn Văn Quý. Ngôi nhà này khi chưa bị san bằng, Đại tá Giám đốc Công an Hải Phòng Đỗ Hữu Ca khẳng định đó là ngôi nhà 2 tầng, nhưng sau khi nó bị san bằng thì chính ông ta lại quay ngoắt 180 độ, nói đấy không phải là ngôi nhà, mà chỉ là “cái chòi trông cá; phá hay không phá, không thành vấn đề!” Còn ở cấp cao hơn là ông Đỗ Trung Thoại, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hải Phòng, lại trắng trợn vu khống là “ do người dân bức xúc nên họ phá ”!

Nhắc lại vụ cưỡng chế phi pháp ngày 5/1/2012, hai ông Vươn và Quý phải kìm nén vẻ đau sót và uất ức. Ông Vươn cho rằng đây là bài học “quý giá” và “đắt giá” đối với gia đình ông và cả chính quyền! Ông đau lòng nhắc lại nhiều trường hợp người dân ở Tiên Lãng bị chính quyền lừa gạt, lật kèo, dồn họ vào bước đường cùng, trong đó có bản thân ông! Nay, sau khi được ra tù về đoàn tụ với gia đình, hai anh em ông muốn quên đi mọi đau buồn, muốn khép lại quá khứ để hướng đến tương lai! Ông dự định sẽ đề đạt với chính quyền 2 nguyện vọng và cũng là 2 mong ước của đại gia đình họ Đoàn như sau:

- Một là được tiếp tục yên ổn làm ăn trên phần diện tích đất đầm mà ông đã có công khai phá. Ông ước ao được lao động làm ăn trong một môi trường hợp pháp và ổn định. Chính vì vậy ông mong muốn được Nhà nước ra văn bản tiếp tục giao đất (chứ không phải là cho thuê đất) với thời hạn tối đa mà Luật Đất đai 2013 cho phép. Ông cho biết diện tích trên 400 ha đất đầm ngoài đê là do cách đây trên hai chục năm (năm 1993) ông và một số bà con khác bỏ công sức, tiền của và cả máu để khai phá, lấn biển, biến vùng biển xình lầy thành vùng đầm đất lợ có thể nuôi trồng thủy sản như ngày nay. Do vậy, việc Nhà nước tiếp tục giao đất cho ông và các hộ nông dân khác- trong đó có những hộ đã có công khai hóa, lấn biển- là hợp tình, hợp lẽ! Những người nông dân làm giầu cho gia đình mình cũng chính là góp sức làm giầu cho xã hội. Phải tạo điều kiện cho họ sinh sống, làm ăn hợp pháp, góp phần làm giầu cho đất nước là điều hết sức nên làm!

- Hai là anh em ông và toàn thể đại gia đình họ Đoàn bày tỏ nguyện vọng muốn được các cơ quan chức năng Tp.Hải Phòng ra văn bản thu hồi lệnh truy nã đốí với ông Đoàn Văn Toại (là em ruột ông Vươn) và ông Phạm Văn Thái (là anh ruột bà Phạm Thị Hiền, vợ của Đoàn Văn Quý) để hai người này khỏi phải sống chui lủi, trở về chung sống và lao động cùng gia đình và cộng đồng, góp phần xây dựng quê hương và xã hội! Cũng như 2 anh em ông Vươn và Quý, hai người nói trên không hề phạm vào tội giết người! Việc cả 2 phiên tòa Sơ thẩm và Phúc thẩm đều tuyên phạt ông Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý ở mức án 5 năm tù ( tức là dưới khung hình phạt thấp nhất là 7 năm tù của “tội giết người”) chứng tỏ là các quan tòa xét xử cũng không cho rằng 2 anh em Vươn, Quý phạm vào tội giết người!

Khi ông Đoàn Văn Vươn - một cựu chiến binh, một kỹ sư nông nghiệp, một nông dân thực thụ - trải lòng qua những suy nghĩ, tâm tư cùng những ước vọng của bản thân, khiến tôi vô cùng cảm phục! Qua đó tôi thấy ông không chỉ là một người lao động có ý chí và đầu óc sáng tạo mà còn là người có kiến thức, am tường về luật pháp và những vấn đề chính trị- xã hội, một người có bản lĩnh và khí phách kiên cường! Qua cuộc trò chuyện của chúng tôi với hai gia đình và anh em Vươn & Quý, đặc biệt qua việc họ bày tỏ 2 nguyện vọng và mong ước của đại gia đình họ Đoàn, tôi thấy đấy thực sự không chỉ là những nguyện vọng và mong ước chính đáng của những người nông dân hiền lành, chất phác, mà nó còn chứa đựng một thông điệp mang đầy tính NHÂN VĂN và HÒA GIẢI ! Nếu được chính quyền chấp nhận thì nó sẽ mở đường cho những gì to lớn và tốt đẹp hơn không chỉ cho riêng vùng đất Tiên Lãng-Hải Phòng mà còn đối với nhiều vùng đất khác trên đất nước Việt Nam của chúng ta lúc này!

Hà Nội, ngày 11/9/2015.

N.Đ.Q