Bauxite Việt Nam

Jonah Fisher

Phóng viên Môi trường của BBC

DR JOHN WILKINSON

DR JOHN WILKINSON

Nghiên cứu cho thấy sông Blue ở Tunis là một trong những nơi có nồng độ dược phẩm cao nhất.

Một báo cáo cho biết tình trạng ô nhiễm ở các dòng sông trên thế giới do các sản phẩm thuốc và dược phẩm tạo ra "mối đe dọa đối với sức khỏe môi trường và toàn cầu".

Paracetamol, nicotine, caffeine cùng các loại thuốc chữa bệnh động kinh và tiểu đường được tìm thấy ở khắp nơi trong một nghiên cứu của Đại học York, Anh Quốc.

Đây là một trong những nghiên cứu quy mô nhất được thực hiện trên phạm vi toàn cầu.

Các con sông ở Pakistan, Bolivia và Ethiopia là một trong những nơi bị ô nhiễm nặng nhất. Sông ở Iceland, Na Uy và rừng rậm nhiệt đới Amazon là sạch nhất.

Tác động của nhiều hợp chất dược phẩm phổ biến nhất trong các con sông vẫn chưa được nghiên cứu nhiều.

Nhưng người ta đã khẳng định rõ rằng thuốc tránh thai hòa tan của người có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và sinh sản của cá, và các nhà khoa học lo ngại sự xuất hiện ngày càng nhiều của thuốc kháng sinh trong các con sông có thể hạn chế hiệu quả của chúng như một loại thuốc chữa bệnh.

Nghiên cứu lấy mẫu nước từ hơn 1.000 điểm nghiên cứu ở hơn 100 quốc gia.

Nhìn chung, hơn một phần tư trong số 258 con sông được lấy mẫu chứa chất được gọi là "thành phần dược hoạt tính" ở mức được coi là không an toàn cho các sinh vật sống dưới nước.

Tiến sĩ John Wilkinson, người đứng đầu cuộc nghiên cứu, nói với BBC News: "Những gì chúng ta biết hiện giờ là ngay cả những nhà máy xử lý nước thải hiệu quả hiện đại bậc nhất cũng không thể phân hủy hoàn toàn những hợp chất này trước khi chúng được đổ ra sông hồ."

Hai dược phẩm được phát hiện thường xuyên nhất là carbamazepine, được sử dụng để điều trị chứng động kinh và đau dây thần kinh, và metformin, được dùng để chữa bệnh tiểu đường.

Nồng độ cao cũng được tìm thấy trong những thứ được gọi là "đồ tiêu dùng trong cuộc sống" như caffeine [cà phê] và nicotine [thuốc lá] cũng như thuốc giảm đau paracetamol.

"Điều này sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn khi chúng ta ngày càng sử dụng các giải pháp dược lý cho bất kỳ căn bệnh nào dù là bệnh thể chất hay tinh thần."

Báo cáo cho biết sự xuất hiện ngày càng tăng của thuốc kháng sinh trên các con sông cũng có thể dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn kháng thuốc, làm hỏng hiệu quả của thuốc và cuối cùng gây ra "mối đe dọa toàn cầu đối với sức khỏe môi trường và toàn cầu".

Những nơi ô nhiễm nhất chủ yếu ở các nước có thu nhập thấp đến trung bình, và ở những khu vực có rác thải, quản lý nước thải kém và nơi sản xuất dược phẩm.

Sông Nairobi ở Kenya - một trong những tuyến đường thủy trên thế giới bị ô nhiễm nhất bởi dược phẩm

"Chúng tôi nhận thấy những con sông bị ô nhiễm ở Nigeria và Nam Phi có nồng độ dược phẩm rất cao và điều này về cơ bản là do thiếu cơ sở hạ tầng để xử lý nước thải," Tiến sĩ Mohamed Abdallah, phó giáo sư về các chất ô nhiễm mới nổi tại Đại học Birmingham của Vương quốc Anh cho biết.

Với câu hỏi là chúng ta có thể làm được gì?

Tác giả chính của báo cáo, Tiến sĩ Wilkinson, có một trả lời với triển vọng hơi buồn.

"Sẽ cần nhiều người thông minh hơn tôi rất nhiều để giải quyết vấn đề," ông nói.

"Một trong số ít những điều có thể có tác dụng ngay bây giờ là sử dụng thuốc đúng cách."

Điều đó có nghĩa là việc mua các loại thuốc như kháng sinh sẽ khó hơn, và hạn chế chặt chẽ hơn về liều lượng.

Báo cáo đầy đủ bằng tiếng Anh đã được đăng trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences.

Nguồn: BBC Tiếng Việt