Bauxite Việt Nam

Nguyễn Văn Tuấn

Tổng thống thứ 39 của Mĩ Jimmy Carter mới từ trần vào ngày hôm qua (29/12/2024). Ông thọ đúng 100 tuổi.

Ở Việt Nam ngày nay, thế hệ trẻ có lẽ chỉ biết ông từng là một Tổng thống của nước Mĩ, nhưng ít ai biết rằng ông là một đại ân nhân của người Việt.

Nói chính xác hơn ông là đại ân nhân của người Việt tị nạn.

Báo chí Việt Nam không đề cập đến cái công đó của ông Carter.

Sau năm 1975, hàng triệu người Việt tìm đường vượt biên và vượt biển. Rất nhiều người (khoảng 200,000 đến 400,000 người) đã bỏ mạng trên đường vượt biển.

Đó là một chương sử buồn.

Danh từ 'Boat People' hay 'Thuyền Nhân' bắt đầu từ đó.

Sự ra đi ồ ạt của những Thuyền Nhân tạo nên một sự khủng hoảng cho các nhà nước trong vùng và Mĩ. Làm sao tái định cư một số lớn người ra đi không một đồng xu dính túi này?

Trong khủng hoảng, có tin vui từ Tổng thống Jimmy Carter.

Năm 1980, TT Carter thông qua Đạo Luật Người Tị Nạn. Đạo Luật này thiết lập một khung pháp lí chánh thức để Mĩ tiếp nhận và tái định cư người tị nạn.

TT Jimmy Carter biết rằng Đạo Luật đó không được nhiều người Mĩ ủng hộ. Ngay cả trong hàng ngũ đảng Dân chủ của ông cũng có người không ủng hộ.

Nhưng ông kiên quyết làm. Vì lòng nhân đạo.

Lòng nhân đạo của ông đã cứu giúp hơn 200,000 người tị nạn Việt Nam tái định cư ở Mĩ.

Không phải chỉ Mĩ, mà Chánh phủ Mĩ còn làm tấm gương để các nước đồng minh như Úc và Gia Nã Đại nhận người tị nạn Việt Nam. Tôi cũng là một người hưởng lợi gián tiếp từ Đạo Luật của ông Carter.

Ngay cả Do Thái cũng nhận người Việt tị nạn (qua lời khuyên của ông Carter tới Thủ tướng Do Thái Bergin).

Ngày nay, chúng ta có một cộng đồng người Việt lớn mạnh ở Mĩ là có sự giúp đỡ của ông Carter. Cái cộng đồng này đã 'lót đường' cho nhiều thế hệ người Việt sau này sang định cư ở Mĩ.

Do vậy, ông Carter không chỉ là đại ân nhân của người tị nạn Việt Nam, mà còn là ân nhân của nhiều người Việt không phải tị nạn.

Đó là một thành tựu lớn của TT Jimmy Carter.

Sau khi rời chức vụ Tổng thống, ông vẫn là một nhà nhân đạo. Năm 2002, ông Jimmy Carter được trao Giải Nobel Hoà bình.

Có thể nói không ngoa rằng ông Jimmy Carter là 'President of Boat People' (Tổng thống của Thuyền Nhân).

Ông từng nói về quyết định nhận người Việt tị nạn rằng:

"Tôi chỉ có một cuộc đời và một cơ hội có ý nghĩa... Đức tin của tôi khiến tôi làm bất cứ điều gì có thể, ở bất cứ nơi đâu, vào bất cứ lúc nào, trong suốt thời gian tôi có thể, với bất cứ điều gì tôi có, và để cố gắng tạo nên sự khác biệt."

Ông quả thật đã tạo nên sự khác biệt tích cực cho hàng triệu thuyền nhân Việt Nam.

Ông hành động vì lương tâm, không vì chánh trị hay lá phiếu.

Xin mượn cái note này để tri ân ông và chúc ông chuyển nghiệp bình yên.

__

PS: Có thể đọc bài của Hà Thu Hương về quyết định của ông Jimmy Carter giúp người tị nạn Việt Nam.

https://qz.com/.../forty-one-years-ago-the-us-took-a-big...

Và bài trên CNN:

https://edition.cnn.com/.../jimmy-carter.../index.html

N.V.T.

Nguồn: FB Nguyễn Tuấn