Bauxite Việt Nam

V/v: Các tổ chức xã hội dân sự kêu gọi trả tự do ông Nguyễn Bắc Truyển ngay lập tức và vô điều kiện

Thưa Thủ Tướng,

Chúng tôi viết thư này để bày tỏ mối quan ngại sâu sắc của chúng tôi về việc bắt giữ người bảo vệ nhân quyền Nguyễn Bắc Truyển và việc giam giữ cách ly và độc đoán ông ấy từ cuối tháng 7 năm 2017, cũng như để yêu cầu trả tự do cho ông ấy ngay lập tức và vô điều kiện.

Người ta nhìn thấy ông Nguyễn Bắc Truyển lần cuối vào ngày 30 tháng 7 năm 2017, khi ông đang đợi vợ ở gần nơi làm việc tại nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế, thành phố Hồ Chí Minh. Trong cùng ngày sau đó, trang mạng của Bộ Công an (BCA) cho biết ông đã bị bắt cùng với ba người bảo vệ nhân quyền khác và bị chính quyền cáo buộc tội "hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" theo điều 79 của Bộ luật Hình sự Việt Nam (BLHSVN). Họ còn bị cáo buộc có liên quan đến trường hợp Luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài và người trợ lý Lê Thu Hà là hai người đang bị giam giữ không xét xử từ tháng 12 năm 2015 đến nay.

Ông Nguyễn Bắc Truyển, sinh năm 1968, là một tín đồ Phật giáo Hòa Hảo. Ông là doanh nhân đầu tiên tại Việt Nam tự nguyện áp dụng những tiêu chuẩn về an sinh xã hội và bình đẳng giới tính vào năm 2004 tại hai công ty của mình. Ông bị bắt lần đầu vào năm 2006 và sau đó bị kết án ba năm rưỡi tù giam cộng thêm hai năm quản chế tại gia vì tội "tuyên truyền chống nhà nước" theo điều 88 BLHSVN. Chính quyền đã dựa vào những bài viết và hoạt động cho dân chủ để kết tội ông.

Sau khi được phóng thích vào năm 2010, ông Truyển đã tham gia Hội Ái hữu Tù nhân Chính trị và Tôn giáo Việt Nam, một tổ chức chuyên giúp đỡ các tù nhân nghèo khó và gia đình của họ. Là một chuyên gia pháp lý, ông đã tư vấn pháp lý miễn phí cho gia đình của các tù nhân chính trị, nạn nhân của nạn cưỡng chiếm đất và những cộng đồng tôn giáo bị đàn áp tại miền Nam Việt Nam. Từ năm 2014 cho đến lần bị bắt gần đây nhất, ông là người điều phối chương trình giúp các thương phế binh của Văn Phòng Công lý và Hòa bình thuộc Dòng Chúa Cứu Thế. Năm 2011 tổ chức Human Rights Watch đã trao giải Hellman/Hammett cho ông Nguyễn Bắc Truyền để vinh danh những hoạt động nhân quyền của ông.

Năm 2013 ông Nguyễn Bắc Truyển kết hôn và sau đó về sống chung với vợ là bà Bùi Thị Kim Phượng ở tỉnh Đồng Tháp để cùng nhau bênh vực cho nhân quyền của các tín đồ Phật giáo Hòa Hảo bị đàn áp ở đó. Ngày 9 tháng 2 năm 2014, ông bị bắt, tạm giữ một ngày và trục xuất khỏi nhà. Vài ngày sau, vì không chịu nổi những đe dọa, bà Bùi Thị Kim Phượng cũng phải bỏ trốn ra khỏi nhà để lên sống cùng chồng tại thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó họ không thể nào trở về lại Đồng Tháp nữa.

Hoàn cảnh bắt giam ông Truyển hiện vẫn chưa rõ ràng. Gần ba tuần sau khi bị bắt, một thông báo của BCA đề ngày 14 tháng 8 năm 2017 và được gửi bưu điện đến bốn ngày sau, mới cho gia đình biết rằng ông đang bị giam giữ tại trại tạm giam B14 ở Hà Nội, cách thành phố Hồ Chí Minh 1600 km. Kể từ khi bị bắt, vợ và các luật sư của ông không được phép thăm viếng hoặc liên lạc với ông. Nhân viên trại B14 đã nhiều lần bác đơn xin thăm gặp của bà Phượng. Ngày 30 tháng 8 năm 2017, Cơ quan An ninh điều tra của BCA cũng bác đơn xin gặp mặt của luật sư. Xét rằng ông Truyển không nhận được bất cứ sự bảo vệ nào theo luật tố tụng, chúng tôi xem việc bắt và giam giữ ông vào ngày 30 tháng 7 năm 2017 là độc đoán và đi ngược lại những nghĩa vụ của Việt Nam với luật quốc tế, như được qui định bởi Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR) và các chuẩn mực được Tổ công tác về Giam giữ Độc đoán của Liên Hiệp Quốc thông qua.

Từ khi ông Nguyễn Bắc Truyển bị bắt, chúng tôi thường nhận được các báo cáo về việc công an liên tục sách nhiễu bạn bè và người thân của ông. Công an đã triệu tập nhiều tín đồ Phật giáo Hòa Hảo để tra về mối quan hệ với ông Truyển. Công an cũng răn đe bạn bè ông không được giúp đỡ bà Bùi Thị Kim Phượng dưới mọi hình thức và không được giúp đỡ bà trong những chuyến đi ra Hà Nội để cung cấp thực phẩm và thuốc men cho ông. Dù cho phép gửi thực phẩm nhưng giám thị trại B14 đã không chịu cung cấp cho bà chữ ký nhận quà của chồng bà. Cho đến thời điểm viết thư này, các nhân viên quản giáo vẫn chưa cho phép ông Truyển gọi điện thoại cho vợ.